De kappen

Lees de sporen in de houten dakcontructie

Hier, boven de gewelven van de St. Martinuskerk, zijn veel sporen van het verleden zichtbaar. Omdat het een hallenkerk is, zijn er drie dezelfde kappen naast elkaar. Elke beuk heeft zijn eigen zadeldak.

De dakconstructies van de St. Martinuskerk zijn opgebouwd uit eikenhouten kapgebinten met een sporenconstructie . De gebinten zijn samengesteld uit schaargebinten op trekbalken. Op de schaargebinten zijn kromstijlgebinten geplaatst die op hun beurt weer nokgebinten dragen (zie tekening).

In 2006 heeft er uitgebreid bouwhistorisch onderzoek plaatsgevonden naar de bouwfasen van de St. Martinuskerk. Dit omvatte in de eerste plaats dendrochronologisch onderzoek naar de ouderdom van het hout in de kappen. Ook werden de telmerken in de kappen onderzocht. Hiermee is de fasering van de bouw van de kerk nauwkeurig vastgesteld.

Sporenconstructie

Bij een sporenkap worden verticale houten balken van de nok naar de dakrand geplaatst. Deze spanten lopen verticaal, dragen het dakgewicht en bieden ondersteuning van het dakbeschot.

Tekening kappen

Telmerken

Deze dakcontructies zijn gedeeltelijk geprefabriceerd. In de timmerwerkplaats maakte men het gehele spant en zette het voorlopig in elkaar. Als het spant klaar was, werd het naar de bouwlocatie getransporteerd. Hier werd het definitief in elkaar gezet. Om onderscheid te kunnen maken tussen de verschillende gebinten werden er zogeheten telmerken aangebracht. Dit was nodig omdat elk gebint zijn eigen unieke vorm had. In de kapconstructie van de St. Martinuskerk zijn nog van dergelijke telmerken terug te vinden. Ook zijn er sporen te zien van de wand die de eerste bouwfase van de huidige kerk (1456) heeft afgesloten en die is verdwenen tijdens de realisatie van de tweede bouwfase (vanaf 1500).

The hoods

Read the traces in the wooden roof structure

Here, above the vaults of St Martin’s Church, many traces of the past are visible. Being a hall church, there are three identical hoods side by side. Each nave has its own gabled roof.

The roof structures of St Martinus Church are made up of oak roof trusses with a rafter construction. The trusses are composed of scissor trusses on tie beams. Ridgeline trusses are placed on top of the scissor trusses, which in turn support ridge trusses (see drawing).

In 2006, extensive building archaeological research was conducted into the building phases of St Martin’s Church. This included, firstly, dendrochronological research into the age of the wood in the hoods. Count marks in the hoods were also examined. This accurately established the phasing of the church’s construction.

Rafter construction

In a rafter roof, vertical wooden beams are placed from the ridge to the eaves. These rafters run vertically, carrying the roof weight and providing support for the roof covering.

Drawing hoods

Count marks

These roof structures were partially prefabricated. In the carpentry workshop, they made the entire truss and provisionally assembled it. When the truss was ready, it was transported to the construction site. Here it was finally assembled. To distinguish between the different trusses, so-called counting marks were applied. This was necessary because each truss had its own unique shape. Such counting marks can still be found in the roof structure of St Martinus Church. There are also traces of the wall that closed the first construction phase of the present church (1456), which disappeared during the realisation of the second construction phase (from 1500 onwards).